Κεραίες κινητής τηλεφωνίας κίνδυνος για την υγεία. (Άρθρο από Βρετανία)
δημοσιεύτηκε April 25, 2007 από antena-buster τροποποιήθηκε May 7, 2007
Το άρθρο είναι μετάφραση από τους Sunday Times
The Sunday TimesApril 22/2007
Τα θύματα του καρκίνου ρωτούν: «Ευθύνονται οι κεραίες;»
Η κυρία Margaret Hines-Randle μάχεται τον καρκίνο, αλλά δεν είναι μόνη στην προσπάθειά της. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από τους γείτονες στο δρόμο της μάχονται παράλληλα με αυτήν, δεδομένου ότι έχουν την ίδια ασθένεια. Στην πιο πρόσφατη μέτρηση, 30 από τους άμεσους γείτονες της είτε υπέφεραν από καρκίνο, είτε είχαν ήδη πεθάνει.
«Είμαστε όλοι σε μια γραμμή, είναι απίστευτο» είπε η 64χρονη, στην οποία εντοπιστικέ καρκίνος τους στήθους πριν οκτώ χρόνια. «Είναι μια πολύ δραματική περίπτωση καρκίνου. Οι άνθρωποι στο σπίτι πίσω μας και αυτοί στο πλάι, έχουν επίσης. Και οι άνθρωποι στα πρώτα και δεύτερα σπίτια του δρόμου είχαν καρκίνο και πέθαναν. Τώρα το άτομο που μετακόμισε εκεί, έχει καρκίνο του στήθους και αυτό».
Πιο κάτω στο δρόμο στο Καθολικό σχολείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης St Edward’s, οι τσέπες του Pat Ward είναι γεμάτες χαρτομάντιλα, αλλά δεν έχει συνάχι. Ο αναπληρωτής διευθυντής τα χρησιμοποιεί για τις αιμορραγίες στις μύτες των μαθητών του: διαπιστώνει ότι η αιμορραγία στις μύτες είναι με τέτοια συχνότητα που χρειάζεται να είναι διαρκώς εφοδιασμένος με χαρτομάντιλα.
Η επόμενη στάση μας είναι στο σχολείο Woodlands. Eπτά από τα 30 άτομα του προσωπικού έχουν αναπτύξει όγκους τα τελευταία χρόνια. Δύο έχουν πεθάνει. Στον επιστάτη έχει εντοπιστεί όγκος στον προστάτη μόλις στην ηλικία των 37. Ακόμη και η κυρία που εκτελούσε χρέη σχολικού τροχονόμου πέθανε από καρκίνο.
Τα αίτια όλων αυτών των ασθενειών στο Coleshill δεν είναι σαφή. Αλλά πολλοί από εκείνους που ζουν στην εύπορη κωμόπολη της περιοχής Warwickshire της κεντρικής Αγγλίας, θεωρούν ότι ένα μεγάλο μέρος μπορεί να αποδοθεί σε μια κεραία κινητής τηλεφωνίας που δεσπόζει πάνω από το νότιο τμήμα της πόλης. Τα σχολεία, που είναι δίπλα στη 27μέτρη κεραία, βρίσκονται στη σκιά της για σχεδόν 15 χρόνια.
Πιο ανησυχητικό ίσως είναι ότι παρ’ ότι η περίπτωση των καρκίνων στο Coleshill είναι δραματική, δεν είναι η μοναδική. Καρκίνοι και άλλες ασθένειες έχουν καταγραφεί γύρω από κεραίες και σε άλλα μέρη της χώρας, και οι φόβοι γι’ αυτές είναι πολύ διαδεδομένοι.
Ήδη είναι αποδεκτό ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από τα καλώδια ρεύματος υψηλής τάσης και της παιδικής λευχαιμίας - κάτι που συζητήθηκε επίσης για πολλά χρόνια. Οι πολίτες που δραστηριοποιούνται στο σχετικό ζήτημα υπολογίζουν ότι σήμερα στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχουν περισσότερες από 1000 ενεργές προσφυγές που αφορούν κεραίες κινητής τηλεφωνίας.
Υπάρχουν ήδη 47.000 κεραίες, αλλά οι τηλεφωνικές επιχειρήσεις βάζουν κι άλλες καθημερινά και οι φόβοι για την ασφάλειά της υγείας αυξάνονται γοργά.
Η Eileen Ο’ Connor, μία ακτιβίστρια ενάντια στον πολλαπλασιασμό των κεραιών και μέλος επιτροπής προστασίας της υγείας από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, είπε: «Απλά δεν υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον σχετικά με τις επιπτώσεις αυτής της τεχνολογίας. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τίθεται σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας».
Είναι τελικά οι κεραίες ασφαλείς; Είναι τα επίπεδα επιτρεπόμενης ακτινοβολίας σωστά και θα έπρεπε υπουργοί και νόμοι να κάνουν περισσότερα για να προστατεύσουν τους ανθρώπους;
Την προηγούμενη εβδομάδα ένας δημοσιογράφος από τους Sunday Times ως ιδιοκτήτη σπιτιού πλησίασε τους πέντε κύριους κατασκευαστές τηλεφωνικών δικτύων κινητής τηλεφωνίας των εταιριών Ο2, 3, T-Mobile και Vodafone - για να διερευνήσει για τη δυνατότητα να εγκατασταθεί κεραία στο σπίτι του.
Όλοι εκτός από τη Vodafone άρπαξαν την ευκαιρία και είπαν ότι θα πλήρωναν για τη συμφωνία και ακόμα ότι θα μεταμφίεζαν την κεραία, ώστε να μη ενοχλήσουν τους γείτονες.
Ο Kevin Hull, ένας σύμβουλος δικτύων της Ο2, είπε: «Πληρώνουμε υψηλότερα μισθώματα στα κέντρα πόλεων και χαμηλότερα μισθώματα στην επαρχία βασισμένα στην αναμενόμενη απόδοση. «Ακολουθούμε έναν κώδικα πρακτικής ο οποίος περιλαμβάνει κοινωνική διαβούλευση, αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και μια σειρά λύσεων για να μεταμφιέσουμε τις κεραίες. «Οι τυποποιημένες κεραίες τείνουν να μοιάζουν με στήλες φωτισμού οδών. Χρησιμοποιούμε επίσης αντίγραφα τηλεγραφικών στύλων φτιαγμένους από ίνες γυαλιού και πλαστικά δέντρα σαν κυπαρίσσια» .
Ο Mike Yates, διευθυντής αγορών στην εταιρίας Orange, είπε ότι η επιχείρησή του θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει. «Θα χρειαστεί πιθανώς την άδεια, ανάλογα με την κεραία, και οι γείτονες θα ξέρουν. Τις βάζουμε στα σπίτια ως σωλήνες αποχέτευσης, αλλά υπάρχουν αρκετές δαπάνες εάν πρέπει να τις καλύψουμε».
Είναι αυτός ο συνδυασμός οικονομικής ανταμοιβής και απόκρυψης που έχει επιτρέψει στις τηλεφωνικές εταιρίες της Μεγάλης Βρετανίας για να βάλουν τόσο πολλές κεραίες, τόσο γρήγορα. Εξηγεί επίσης γιατί τόσες πολλές τοπικές κοινότητες μόλις τώρα ξυπνούν λόγο πιθανής απειλής υγείας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία μεταξύ των επιστημόνων, ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του τύπου που εκπέμπεται από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας σε υψηλές εντάσεις μπορεί να προκαλέσει καρκίνο και γενετική ζημία. Εντούτοις, η επιστημονική κοινότητα διχάζετε για το πέρα από ποια ένταση η ακτινοβολία είναι ασφαλής.
Η βιομηχανία στη Μεγάλη Βρετανία υπόκειται σε όρια οδηγιών για τις εκπομπές ακτινοβολίας, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να λειτουργούν οι κεραίες. Αλλά μερικοί επιστήμονες θεωρούν ότι τα όρια έχουν τεθεί πάρα πολύ υψηλά. Δείχνουν άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ειδικότερα το Σάλτζμπουργκ στην Αυστρία, το οποίο έχει αποδεκτά όρια ακτινοβολίας που είναι κάτω από τα επίπεδα που επιτρέπονται στη Μεγάλη Βρετανία.
Ο Sir William Stewart, πρόεδρος της επιτροπής προστασίας υγείας (Health Protection Agency), δημοσίευσε μια έκθεση το 2000 που έλεγε ότι δεν υπήρξε κανένα σημαντικό αποδεικτικό στοιχείο επιπτώσεων στην υγεία των ενηλίκων, μια άποψη που αναπαρήγαγε η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Εντούτοις, το 2005, παρουσίασε μια περαιτέρω έκθεση «Κινητά τηλέφωνα και υγεία», στην οποία είπε ότι τα μικρά παιδιά πιθανά δεν πρέπει να εκτίθενται στα κινητά τηλέφωνα. Είπε επίσης ότι πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε οι κεραίες να μην κατευθύνουν τις ισχυρότερες ακτίνες τους προς σχολεία. «Δεν μπορώ να δεχτώ ότι στα παιδιά από τριών ως οκτώ ετών μπορεί να δικαιολογηθεί η κατοχή κινητού τηλεφώνου» είπε. Για τα κινητά γενικώς πρόσθεσε: «Επειδή απλά υπάρχουν 50εκατομύρια κινητά στη χώρα, δεν σημαίνει ότι είναι απολύτως ασφαλή».
Παρά αυτές τις ανησυχίες, μια έρευνα του BBC πριν τρία χρόνια διαπίστωνε ότι ένα στα 10 σχολεία είχε κοντά κεραία. Σύμφωνα με μια άλλη έρευνα στο Λονδίνο σχεδόν κάθε σχολείο έχει μία κοντινή κεραία.
Στην περίπτωση του St Edward’s, -ένα από τα κορυφαία σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα- και το σχολείο του Woodlands, τα παιδιά και οι δάσκάλοι περνούν την καθημερινότητα τους κάτω από την ακτινοβολία μιας ύποπτης κεραίας εγκατεστημένης μόλις 40 μέτρα μακριά. Δύο χρόνια πριν - παρακινούμενοι από εκθέσεις για ανθρώπους που ανέπτυξαν καρκίνο- οι γονείς των παιδιών που πηγαίνουν στο St Edward’s, μαζί με τις σχολικές αρχές και μια ομάδα κατοίκων, άρχισαν να πιέζουν για την απομάκρυνση της κεραίας.
Οργάνωσαν έρευνες για τα προβλήματα υγείας μεταξύ των μαθητών, των δασκάλων και των κοντινών κατοίκων. «Υπήρξε πολύ αργή πρόοδος με πόρτα-πόρτα δουλεία και κουβέντα σε ανθρώπους στην είσοδο των σχολείων, αλλά αυτά που ανακαλύψαμε μας συγκλόνισαν», είπε ο Jacqui Slater, ένας από τους διοργανωτές της έρευνας. Τα αποτελέσματα ήταν πράγματι τρομακτικά. Εκτός από το μεγάλο αριθμό καρκίνων, πάνω από τα μισά παιδιά που εξετάστηκαν είχαν ναυτία και υπέφεραν από πονοκεφάλους και περισσότερα από το ένα τέταρτο ανέφεραν τακτικές αιμορραγίες της μύτης. Μεταξύ του προσωπικού και στα δύο σχολεία σχεδόν όλοι εκείνοι που ρωτήθηκαν αισθάνονταν κουρασμένοι και είχαν τα προβλήματα ύπνου και σχεδόν οι μισοί υπέφεραν από ζαλάδες και βουητό στα αυτιά τους.
Μια έρευνα σε 1.300 κατοίκους της κοντινής περιοχής οδήγησε πάνω σε μια μεγαλύτερη έκπληξη. Σε μια μόνη οδό την Castle Drive και κάποιους παρακείμενους δρόμους, βρέθηκαν συνολικά 31 περιπτώσεις καρκίνου, ένας σε κάθε δεύτερο άτομο στην άμεση περιοχή. «Όταν είδα τα αποτελέσματα αισθάνθηκα άρρωστος ο ίδιος», είπε ο Pat Jones, ένας άλλος κάτοικος της περιοχής που συμμετείχε στην έρευνα. «Παίζονται πολλά χρήματα στην κινητή τηλεφωνία και οι επιχειρηματίες δεν φαίνεται ακόμα να θέλουν να ξέρουν τι συμβαίνει στους ανθρώπους».
Οι πληροφορίες που συλλέχθηκαν δόθηκαν στον Δόκτορα John Walker, ένα φυσικό και μέλος σχετικής ερευνητικής ομάδας (Electromagnetic Radiation Research Trust) που έχει μελετήσει διάφορες παρόμοιες περιπτώσεις ομαδικών καρκίνου γύρω από άλλες κεραίες κινητής τηλεφωνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Οι κεραίες συνήθως εκπέμπουν ακτινοβολία σε τρεις κατευθύνσεις, και εκεί όπου οι ακτίνες χτυπούν το έδαφος είναι πού θα βρείτε συνήθως τη εμφάνιση των καρκίνων ή άλλων ασθενειών», είπε και προσέθεσε «Η περιοχή του Coleshill έχει τη μεγαλύτερη ομαδική εμφάνιση καρκίνων που έχω δει μέχρι τώρα, και αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι στην οδό Drive Castle βρίσκετε το σημείο όπου συγκλίνει ακτινοβολία από δύο κεραίες, μία από την πλευρά του σχολείου και μία από την άλλη πλευρά της πόλης. Οι κάτοικοι και οι δάσκαλοι είναι πιθανότερο να έχουν τα προβλήματα υγείας επειδή εκτίθενται στην ακτινοβολία για περισσότερα χρόνια από τους μαθητές, οι οποίοι εγκαταλείπουν κάποια στιγμή το σχολείο».
Για κάποιο διάστημα υπήρξε μεγάλη ένταση στην κοινότητα. Οργανώθηκαν διαμαρτυρίες γονέων που κράτησαν για μία μέρα τα παιδιά τους μακριά από το σχολείο.
Για 12 μήνες η καμπάνια συνεχίζεται
Επιστολές που δηλώνουν πρόθεση να μηνύσουν την εταιρία «Ο2» εάν τα ιατρικά στοιχεία γίνουν ισχυρότερα στο μέλλον στάλισαν στην επιχείρηση, ενώ η επισκοπή έστειλε επίσης επιστολές διαμαρτυρίας. Ο Mike Ο’ Brien, βουλευτής της περιοχής, κλήθηκε από αυτούς που έκαναν την καμπάνια να βοηθήσει. Πλησίασε τους επιχειρηματίες αλλά σκόπιμα κινήθηκε επιφυλακτικά όσων αφορά την εκπροσώπηση των ανησυχιών των κατοίκων για την υγεία τους.
«Είπα στην Ο2 ότι δεν επρόκειτο να θέσω το ζήτημα σε ιατρική βάση –την οποία έτσι κι αλλιώς η εταιρία δεν αποδέχεται ως ζήτημα- αλλά να βασιστώ στο γεγονός ότι το σχολείο θέλει το χώρο που βρίσκετε η κεραία, και ότι η κεραία είναι παλιά και μάλλον άσχημη και καλύτερα να αντικατασταθεί» τους είπε ο βουλευτής.
Η προσέγγισή του, μαζί με τις φωνές των κατοίκων και της εξαιρετικής έρευνάς τους, έχει οδηγήσει τώρα την Ο2 να συμφωνήσει στο κατέβασμα της κεραίας. Οι εναλλακτικές περιοχές έχουν βρεθεί για τη νέα κεραία και είναι μακριά από τα δύο σχολεία.
Αλλά οι διαμαρτυρίες για τις υπάρχουσες κεραίες και αυτές που προγραμματίζεται να τοποθετηθούν αυξάνονται καθώς η εξάπλωση της νέας τεχνολογίας «3G» των κινητών τηλεφώνων, που επιτρέπει στα κινητά πρόσβαση στο διαδίκτυο, απαιτεί κι άλλες κεραίες σε ολόκληρη τη χώρα.
Εντούτοις, μερικοί θεωρούν ότι αμοιβαία ικανοποιητικές συμφωνίες μεταξύ των εταιριών κινητής τηλεφωνίας και των διαμαρτυρόμενων κατοίκων μπορούν να γίνουν εάν ακολουθηθεί το πρότυπο του Coleshill. Ο βουλευτής είπε: «Υπάρχει ίσως ένα προηγούμενο εδώ. Το πρόβλημα προέρχεται από τους κατοίκους που θεωρούν ότι κάτι γίνεται εδώ για το οποίο είναι απληροφόρητοι και για το οποίο δεν έχουν λόγο.»
Εντούτοις, για την κυρία Ηines-Randle -που αναφερθήκαμε στην αρχή- και τους γείτονές της που έχουν ήδη αναπτύξει όγκους, η μάχη με την ασθένεια συνεχίζεται. «δεν ξέρω εάν ο καρκίνος μου προκλήθηκε από τις κεραίες», μας είπε την προηγούμενη εβδομάδα. «Αλλά αξίζει να εξεταστεί το θέμα περαιτέρω».
Η προέλαση των κεραιών
Περίπου 60 εκατομμύρια κινητά χρησιμοποιούνται σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, που υποστηρίζονται από περίπου 47.000 κεραίες, γνωστές και ως «σταθμοί βάσης». Υπολογίζεται ότι σήμερα οι πραγματοποιούμενες διαμαρτυρίες κατοίκων που ζουν δίπλα σε κεραίες είναι περισσότερες από 1.000 σε οποιαδήποτε στιγμή στην Μεγάλη Βρετανία.
Δεδομένου ότι τα κινητά τηλέφωνα ξεκίνησαν τη δεκαετία του '80, η αγορά είναι μεγάλη. Οι άδειες για να λειτουργήσει η τρίτη γενιά κινητών γνωστή ως 3G, πωλήθηκε από την κυβέρνηση για £22.5 δισεκατομμύρια λίρες πριν επτά χρόνια.
Η βρετανική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει τις οδηγίες που εκδίδονται από τη διεθνή Επιτροπή για την προστασία από την μη ιονίζουσα ακτινοβολία (ICNIRP) που προβλέπει ότι οι σταθμοί βάσης (οι κεραίες) δεν πρέπει να εκπέμπουν περισσότερα από 10 Watt ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη συχνότητα. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι εκπέμπουν μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του ορίου.
Εντούτοις μερικοί επιστήμονες έχουν προτείνει, τα όρια που θέτει η ICNIRP να μειωθούν περισσότερο από το υποχιλιαπλάσιο δεδομένου ότι τα στοιχεία που δείχνουν σχέση της ακτινοβολίας με καρκίνους είναι πια αρκετά ακόμα και αν οι κεραίες εκπέμπουν χαμηλότερα από τα σημερινά όρια.
Ο Sir William Stewart, πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας Υγείας (Health Protection Agency), έχει καλέσει για περισσότερη συζήτηση σχετικά με το ζήτημα και έχει προωθήσει μια «προληπτική προσέγγιση» στην τεχνολογία. Αλλά δεν δέχεται ότι υπάρχουν οποιεσδήποτε αποδεδειγμένες συνδέσεις με τις ασθένειες που παρουσιάστηκαν. Η ύπαρξη των κεραιών κινητής τηλεφωνίας κοντά σε σχολεία έχει γίνει πεδίο ιδιαίτερης αντιπαράθεσης. Η ένωση επιχειρήσεων κινητής τηλεφωνίας λέει ότι λιγότερες από το 2% των κεραιών εγκαθίστανται στα σχολεία, αλλά πολλές τοποθετούνται κοντά. Μια πρόσφατη έρευνα υποστήριξε ότι κάθε σχολείο στο Λονδίνο έχει κοντά του μία κεραία.
Daniel Foggo and Maurice Chittenden